zaterdag 12 juni 2010

Oorlog nieuwe stijl


In mijn jonge jaren frequenteerde ik de twee (!) bioscopen die Vlissingen destijds rijk was, en bezocht met name veel cojboj- en oorlogsfilms. Later zouden het mijn minst favoriete filmgenres worden.

Toch zag ik onlangs in de tijdspanne van een week maar liefst drie nieuwe, hedendaagse oorlogsfilms: het met Oscars overladen ‘The Hurt Locker’, Tarantino’s ‘Inglourious Basterds’en het uit Israël afkomstige ‘Lebanon’.

Testeron actiefilm
‘The Hurt Locker’ is de meest actuele van de drie, want draait om een Amerikaanse bomb squad unit in Bagdad. Ondanks een paar nu al ‘klasssieke'momenten die aankomen als een mokerslag, beviel hij mij het minste. De vele schokkerige, bewust documentair gefilmde scènes maakten me zeeziek en ik had nix met het verhaal of de hoofdpersonages.
Het is beslist een goede poging om de hectiek en paranoia van een moderne stadsoorlog bijna tastbaar te visualiseren, maar ‘The Hurt Locker’ bleek toch niet echt aan mij besteed.

Oorlogsfun?
Mag en kan oorlog ook leuk zijn? Bij Tarantino wel. Hij zet doodleuk de oorlog als filmgenre naar zijn eigen hand en laat zelfs WO2 vervroegd eindigen door de complete nazitop (inclusief Adolf) bij een aanslag om zeep te helpen.
Historische accuratesse hoef je bij deze basterd niet te verwachten. Wel een veelgelaagde film waarin ranzigheid, drama, humor en spanning elkaar continu afwisselen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de vaak meesterlijke dialogen, de aankleding, het hilarische acteerwerk van Brad Pitt en de glansrol van Christopher Waltz als inslechte nazi-kolonel.



Oncomfortabele rolprent
De Israëlische regisseur Samuel Maoz houdt het allemaal veel compacter. Hij verfilmde in zijn debuut ‘Lebanon’ zijn eigen ervaringen tijdens de Eerste Israëlisch-Libanese oorlog in 1982.
Maoz wil zijn kijkers niet zozeer een verhaal vertellen als wel een ervaring meegeven: wat gebeurt er met je wanneer je als dienstplichtig groentje samen met drie andere lotgenoten opgesloten zit in een half aan flarden geschoten tank die door vijandig gebied rolt?

De vorm die hij daarvoor koos bepaalt de bijzondere kracht van deze film: 90% van de scènes speelt zich af binnen die krappe, stinkende, rammelende tank. Wat zich daarbuiten afspeelt zien ook wij uitsluitend door het vizier van de doodsbange boordschutter.

Het maakt ‘Lebanon’ tot een claustrofobische, ongemakkelijke kijkervaring. Het angstzweet, de pis, de olie, zijn nog net niet te ruiken, maar deze oncomfortabele rolprent onderga je beslist intenser dan welke 3D-film ook.

Voor wie het nog niet wist: War Ain't No Fun!

Geen opmerkingen: